Του Θεόδωρου Παπαδόπουλου
Η Ελλάδα «σνομπάρει» την τεχνητή νοημοσύνη και χάνει το τρένο της εξέλιξης καθώς πριν από μερικές εβδομάδες έλαβε σε επίπεδο Ε.Ε. μία απόφαση η οποία εγείρει πολλά ερωτηματικά.
Αν και υπεγράφη διακήρυξη για συνεργασία μεταξύ των χωρών μελών στο θέμα της τεχνητής νοημοσύνης η χώρα μας δεν το υπέγραψε. Με την ελληνική κυβέρνηση να εκπέμπει αρνητικά μηνύματα σε ότι αφορά τη διαχείριση των νέων τεχνολογιών και να χάνει μία ακόμη αναπτυξιακή ευκαιρία σε μακροπρόθεσμη βάση.
Πιο συγκεκριμένα, πριν από δύο εβδομάδες παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού (ΕΛΔΟ) ο Δρ. Σταμάτης Κριμιζής. Η παραίτηση συνοδεύτηκε από μία μακροσκελή επιστολή στην οποία ο κ. Κριμιζής διατύπωσε σοβαρές καταγγελίες σε βάρος της κυβέρνησης. Συγκεκριμένα έκανε λόγο για «προσπάθεια καθαρής χειραγώγησης του ΕΛΔΟ προς προκαθορισμένες κατευθύνσεις», καθώς επίσης και προώθηση «δράσεων χωρίς αξιοκρατία, μακριά από τα διεθνή πρότυπα, προκειμένου να υπηρετηθούν προσωπικές ατζέντες».
Η παραίτηση Κριμιζή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και μία ακόμη «ρωγμή» στην εικόνα της κυβέρνησης όχι μόνο όσον αφορά στην αξιοκρατία αλλά και τη διαχείριση των νέων τεχνολογιών. Μάλιστα, ΝΔ, Κίνημα Αλλαγής και Ποτάμι, σε ανακοινώσεις που εξέδωσαν, εξαπέλυσαν σφοδρή επίθεση στην κυβέρνηση ζητώντας από τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκο Παπά συγκεκριμένες απαντήσεις.
Δεν είναι όμως και η μοναδική περίπτωση που εγείρονται ερωτηματικά. Εντύπωση προκαλεί η στάση που κράτησε η ελληνική κυβέρνηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναφορικά με την τεχνητή νοημοσύνη. Μία είδηση η οποία πέρασε στα ψιλά της ειδησεογραφίας από τα ελληνικά ΜΜΕ και την οποία αναδεικνύει σήμερα το politik.gr. Tα τελευταία χρόνια ο όρος τεχνητή νοημοσύνη έχει ξεπεράσει τα όρια της ακαδημαϊκής – ερευνητικής κοινότητας και έχει εισχωρήσει για τα καλά στην καθημερινότητά μας. Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται ήδη καθημερινά από τους πολίτες και διευκολύνει τόσο την προσωπική όσο και την επαγγελματική τους ζωή, ενώ βρίσκει εφαρμογή σε μία σειρά από ζητήματα όπου προσφέρει λύσεις. Από τη βιώσιμη υγειονομική περίθαλψη έως την κλιματική αλλαγή και από την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο έως τη βιώσιμη μετανάστευση… Οι εξελίξεις αφενός έχουν προσελκύσει το επενδυτικό ενδιαφέρον, αλλά έχουν προκαλέσει και προβληματισμό σε θεσμικό επίπεδο σχετικά με την έκθεση των πολιτών σε πιθανή κακόβουλη χρήση. Το γεγονός αυτό δεν άφησε αδιάφορη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τον Οκτώβριο του 2017 με πρωτοβουλία της ΕΕ ξεκίνησε ένας διάλογος μεταξύ των κρατών μελών αναφορικά με τους τρόπους αξιοποίησης των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, τη χαρτογράφηση των αξιών που πρέπει να διέπει τα «σκεπτόμενα» συστήματα καθώς και την θεσμοθέτηση σχετικών κανόνων «ηθικής».
Στο πλαίσιο αυτό, στις 10 Απριλίου 2018, υπεγράφη η ιδρυτική «Διακήρυξη για τη Συνεργασία σε θέματα Τεχνητής Νοημοσύνης» (Declaration of Cooperation on Artificial Intelligence) την οποία δημοσιεύει σήμερα το politik.gr.
[pdf-embedder url=”https://politik.gr/wp-content/uploads/2018/05/diakirixi-texniti-noimosini.pdf” title=”diakirixi texniti noimosini”]Χαιρετίζοντας την υπογραφή της Διακήρυξης ο Andrus Ansip, Αντιπρόεδρος για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά και η Mariya Gabriel, Επίτροπος για την Ψηφιακή Οικονομία και την Κοινωνία, σημείωσαν ότι η συνεργασία θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση των ευρωπαϊκών ερευνητικών κέντρων Τεχνητής Νοημοσύνης (AΙ), δημιουργώντας συνέργειες σε προγράμματα χρηματοδότησης Έρευνας & Ανάπτυξης (R&D) στην Ευρώπη και ανταλλάσσοντας απόψεις σχετικά με τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στην κοινωνία και την οικονομία. Όπως έγινε σαφές, η ανάπτυξη των συγκεκριμένων τεχνολογιών, εκτός από μια τεράστια ερευνητική πρόκληση, θα αποτελέσει μια μεγάλη επενδυτική – αναπτυξιακή ευκαιρία μέσα στους κόλπους της Ε.Ε.
Παρά την πρωτοβουλία της ΕΕ η Ελλάδα δεν συμμετείχε στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία και δεν υπέγραψε τη σχετική διακήρυξη. Μαζί με την Κύπρο, την Κροατία και τη Ρουμανία ήταν τα μοναδικά κράτη μέλη, εξέλιξη που προκαλεί έκπληξη. Την ώρα, δηλαδή, που οι τεχνολογικές εξελίξεις προχωρούν με ραγδαίους ρυθμούς και οι αναπτυξιακές ευκαιρίες που παρουσιάζονται είναι μεγάλες, η ελληνική κυβέρνηση αδυνατεί να το διαχειριστεί.
Εκσυγχρονισμός εθνικών πολιτικών
Μέσα από τη διακήρυξη, κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να υιοθετήσουν μία «ευρωπαϊκή προσέγγιση» στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς επίσης και να εκσυγχρονίσουν τις εθνικές τους πολιτικές ως τμήμα της προσπάθειας για ανάπτυξη μεγάλης κλίμακας έρευνας στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Μάλιστα ως κοινός στόχος των κρατών μελών τέθηκε η απόκτηση από την πλευρά της Ευρώπης την πρωτοκαθεδρία στον πολλά υποσχόμενο τομέα της ΑΙ, λειτουργώντας ως αντίπαλο τεχνολογικό δέος απέναντι σε ΗΠΑ και Ασία.
Απώλεια θέσεων εργασίας στο μέλλον
Το πόσο σημαντική είναι η τεχνητή νοημοσύνη για τις σύγχρονες κοινωνίες προκύπτει από επίσημες μελέτες που έχουν γίνει διεθνώς. Πρόσφατη μελέτη της PwC για παράδειγμα δείχνει ότι οι συνέπειες στις 27 χώρες του ΟΟΣΑ αναμένεται να είναι από πολύ ισχυρές έως εν μέρει σημαντικές για την αγορά απασχόλησης στο μέλλον. Η Ελλάδα η οποία συγκαταλέγεται στο γκρουπ των βόρειων χωρών μπορεί άμεσα να μην επηρεαστεί πολύ, ωστόσο μελλοντικά εκτιμάται ότι το 23% των εργασιών θα μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν. Το ερώτημα βέβαια που τίθεται είναι τι πράττει η ελληνική κυβέρνηση απέναντι στις εξελίξεις αυτές και κατά πόσο πορεύεται με βάσει το «αύριο» και όχι το «τώρα» πριν να είναι αργά για τις επόμενες γενιές.
