Του Θεόδωρου Παπαδόπουλου
Τα μυστικά και ο βίος του Νίκου Κοτζιά! Πριν από μερικές μέρες ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς παραχώρησε μία συνέντευξη στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters. Σε αυτή ο υπουργός Εξωτερικών εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι μέχρι και τον προσεχή Ιούνιο θα υπάρξει λύση στο θέμα των Σκοπίων. Χαρακτήρισε μάλιστα το όλο ζήτημα ως «γόρδιο δεσμό», με τον οποίο θα πρέπει να τελειώνουμε. Ποιος είναι όμως ο Νίκος Κοτζιάς;
Η πολιτική διαδρομή του Νίκου Κοτζιά αποδεικνύει ότι είναι ένας άνθρωπος που αλλάζει πολιτικά στρατόπεδα, κινούμενος όμως πάντοτε στις παρυφές της εξουσίας. Επί Χαρίλαου Φλωράκη στο ΚΚΕ, ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών, ήταν επικεφαλής της ιδεολογικής επιτροπής. Πολιτικό τέκνο του ΚΚΕ, ξεκίνησε από την ΚΝΕ τη δεκαετία του ’70 ως ιδρυτικό μέλος και στη συνέχεια στο κόμμα. Τα πρώτα αριστερά «παράσημα» τα πήρε κατά τη διάρκεια της χούντας όταν καταδικάστηκε δύο φορές για αντιστασιακή δράση. Επιπλέον υπήρξε γραμματέας της Οµοσπονδίας φοιτητικών συλλόγων στη Δυτική Γερµανία και Δυτικό Βερολίνο καθώς και γραμματέας του Συντονιστικού των αντιδικτατορικών φοιτητικών οργανώσεων.
Στο ΚΚΕ είχε το ρόλο του ιδεολογικού καθοδηγητή. Το προσωνύμιό του ήταν «ο θεωρητικός του ΚΚΕ». Το 1977 ήταν από τους οργανωτές και καθοδηγητές μεγάλων απεργιών όπως της ΠΕΣΙΝΕ και της ΛΑΡΚΟ. Μεγάλος του πολιτικός αντίπαλος από το 1985 και μετά ο Μίμης Ανδρουλάκης. Χρόνια μετά οι δύο «αντίπαλοι» στο ΚΚΕ θα βρεθούν κάτω από την ίδια πολιτική στέγη στο ΠΑΣΟΚ. Ο ένας ως βουλευτής του κόμματος και ο άλλος σύμβουλος του Γιώργου Παπανδρέου στο υπουργείο Εξωτερικών.
Το 1989 παραιτήθηκε από το ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ, τη βραδιά που συγκροτήθηκε η κυβέρνηση Τζαννετάκη και φέρεται να ήταν από τους πρώτους που την κατάγγειλε δημόσια ως την απαρχή του «βρώµικου 89». Ο Κοτζιάς φέρεται την εποχή εκείνη να μιλούσε για «δεξιά παρέκκλιση». Μαζί του αποχώρησαν και άλλα στελέχη της «αριστερής πτέρυγας» όπως η Νάντια Βαλαβάνη.
Η σταδιοδρομία δίπλα στον ΓΑΠ
To 1992 o Νίκος Κοτζιάς προσελήφθη στο υπουργείο Εξωτερικών ως εμπειρογνώμονας, όπου και παρέμεινε μέχρι και το 2008, αποχωρώντας με το βαθμό του πρεσβευτή. Η σχέση του με τον Γιώργο Παπανδρέου ξεκίνησε το 1996, όταν ανέλαβε αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Σημίτη. Από το 1999 έως το 2003 υπήρξε στενός σύμβουλος του κ. Παπανδρέου όταν εκείνος διετέλεσε στη θέση του υπουργού Εξωτερικών.
Άνθρωποι που βρισκόταν στο ΥΠΕΞ την περίοδο εκείνη τον συνδέουν στις διαπραγματεύσεις εκείνης της περιόδου, όπως η συμφωνία στο Ελσίνκι το 2002 και η είσοδος της Κύπρου στην ΕΕ. Λίγα χρόνια μετά ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. θα συμμετάσχει στην εσωκομματική αναμέτρηση του Γιώργου Παπανδρέου με τον Ευάγγελο Βενιζέλο.
Οι κακές γλώσσες λένε ότι ξεκίνησε να αναπτύσσεται μία μεγάλη έχθρα μεταξύ των δύο ανδρών. Μετά την ανάληψη των ηνίων στο ΠΑΣΟΚ και την επικράτηση στην εσωκομματική διαμάχη ο Γ. Παπανδρέου δεν ξέχασε το στενό του σύμβουλο την περίοδο στο υπουργείο Εξωτερικών. Αναλαμβάνει το ΙΣΤΑΜΕ «Ανδρέας Παπανδρέου», το think tank του ΠΑΣΟΚ και αρθρογραφεί συχνά πυκνά σε εφημερίδες.
Καθηγητής «Πολιτικών Θεωριών των Διεθνών και Ευρωπαϊκών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, έχει συγγράψει αρκετά βιβλία. Διετέλεσε μέλος του πρώτου Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής. Συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις για τη Συνθήκη του Άμστερνταμ, την Agenda 2000, τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς και για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα.
Οι σχέσεις με τον Γιώργο Παπανδρέου ψυχράθηκαν μετά την ανάληψη της εξουσίας του ΠΑΣΟΚ το 2009. Άνθρωποι που βρισκόταν στο ΠΑΣΟΚ την περίοδο εκείνη θεωρούν ότι αιτία ήταν η απόφαση του Γιώργου Παπανδρέου να ορίσει υπουργό Εξωτερικών το 2009, τον Δημήτρη Δρούτσα και όχι το Νίκο Κοτζιά. Κάποιοι άλλοι το διαψεύδουν.
Οι σχέσεις με ΣΥΡΙΖΑ και η κίνηση «Πράττω»
Ο «πάγος» στη σχέση με το Γ. Παπανδρέου αποτέλεσε την απαρχή για το «γάμο» με το ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα. Ιδρυτής της κίνησης «Πράττω» που στήριξε το ΣΥΡΙΖΑ φέρεται ως σύμβουλος του Αλέξη Τσίπρα επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής πριν από τις διπλές εκλογές του 2012. Από τον Ιανουάριο του 2015 είναι υπουργός Εξωτερικών στις κυβερνήσεις Τσίπρα – Καμμένου.
Άνθρωπος συγκεντρωτικός, που θέλει να περνάνε όλα από αυτόν, έχει εγκαταστήσει το δικό του τρόπο άσκησης εξουσίας στο υπουργείο Εξωτερικών. Κάποιοι τον θεωρούν χαρισματική προσωπικότητα. Κάποιοι άλλοι εμμονικό και αλαζονικό. Έχει φανατικούς φίλους και ορκισμένους εχθρούς τόσο εντός ΣΥΡΙΖΑ όσο και εντός υπουργείου Εξωτερικών. Η φημολογία που κυκλοφορούσε στα δημοσιογραφικά γραφεία πριν τον ανασχηματισμό του Δεκεμβρίου του 2016 ήταν πως θα αντικαθίστατο. Κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε.
Ο ίδιος έχει σηκώσει ψηλά τη σημαία επίλυσης του Μακεδονικού. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα «καυτό» θέμα με πολλές πτυχές και σίγουρα μεγάλο κόστος για την κυβέρνηση.
