Όσα ζευγάρια υπέγραψαν σύμφωνο συμβίωσης δεν μπορούν να υιοθετούν παιδιά διότι η υιοθεσία διέπεται από τον αστικό κώδικα και αφορά μόνο έγγαμα ζευγάρια διευκρινίζει με σημερινή του ανακοίνωση το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Αντίθετα τους επιτρέπεται μόνο η αναδοχή, η οποία νομικά είναι διαφορετική πράξη. Σύμφωνα με τη διευκρίνιση, κατά την υιοθεσία, ο θετός γονιός αντικαθιστά το φυσικό γονέα πλήρως, δηλαδή στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα. Στην αναδοχή, ο ανάδοχος γονιός συνυπάρχει με το φυσικό γονιό και, μάλιστα, έχει υποχρέωση να συνεργάζεται μαζί του. Με λίγα λόγια το παιδί δεν ξεκόβεται από το φυσικό γονιό.
Κατά τα λοιπά, στην ανακοίνωσή του το υπουργείο εξηγεί ότι «ο νόμος για την υιοθεσία και την αναδοχή επιταχύνει εξαιρετικά τις σχετικές διαδικασίες και μειώνει δραστικά το χρόνο αναμονής, που έφτανε στα έξι χρόνια, δημιουργώντας μεγάλα δράματα και αδιέξοδα.
Υιοθεσία σε 8 με 12 μήνες
Με τα νέα δεδομένα, «σήμερα, θα απαιτούνται 8-12 μήνες. Παράλληλα, ισχυροποιεί επιστημονικά και θεσμικά όλη τη διαδικασία υπέρ του συμφέροντος του παιδιού».
Μέσω αυτής της κίνησης, όπως εξηγούν κύκλοι του υπουργείου Εργασίας, επιτυγχάνονται δυο στόχοι.
«Ο πρώτος στόχος αφορά τη μείωση του χρόνου αναμονής. Το πρόβλημα είναι χρόνιο και προκύπτει από την ελλιπή στελέχωση των κοινωνικών υπηρεσιών και τη μεγάλη καθυστέρηση στη διενέργεια και ολοκλήρωση δύο κοινωνικών ερευνών: Της 1ης σχετικά με την καταλληλότητα του υποψήφιου ζεύγους, για να γίνουν ανάδοχοι ή θετοί γονείς και της 2ης σχετικά με την κοινωνική έρευνα, εάν το συγκεκριμένο ζευγάρι είναι κατάλληλο για το συγκεκριμένο παιδί που έχει επιλέξει.
Αυτές οι δύο έρευνες του νόμου μπορούν να ανατίθενται και σε άλλες κοινωνικές υπηρεσίες π.χ. στους δήμους, αλλά και σε πιστοποιημένους κοινωνικούς λειτουργούς, που θα πιστοποιεί ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος.
Η Βουλή με νόμο της κατέστησε το Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, δηλαδή ανώτατη αρχή απόδοσης άδειας άσκησης επαγγέλματος και πειθαρχικού ελέγχου (Νόμος 4357/16). Ο ΣΚΛΕ, επίσης, με αδιάβλητες εξετάσεις, θα δημιουργήσει σώμα πιστοποιημένων κοινωνικών λειτουργών, που θα αναλαμβάνουν το έργο των κοινωνικών ερευνών-εκθέσεων που απαιτούνται για τη διαδικασία της αναδοχής-υιοθεσίας, όταν οι υφιστάμενοι στα ιδρύματα ή στις Περιφέρειες δεν επαρκούν. Οι χρόνοι εκπόνησης των εκθέσεων ορίζονται με σαφήνεια σε τρεις μήνες.
Ο δεύτερος στόχος: Θεσμική και επιστημονική κατοχύρωση της ψηφιοποιημένης διαδικασίας.
Η διαδικασία που απαιτείται πλέον είναι σαφής και ψηφιακή και καταλήγει σε τρία ηλεκτρονικά μητρώα που τηρούνται στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ) και τα διαχειρίζεται το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ): Μητρώο ανηλίκων, μητρώο υποψήφιων αναδόχων και θετών γονέων, μητρώο εγκεκριμένων αναδόχων και υιοθεσιών.
Με αυτόν τον τρόπο, το κράτος γνωρίζει τον ακριβή αριθμό παιδιών που υπάρχουν στα ιδρύματα ή δίδεται για αναδοχή και υιοθεσία και τον ακριβή αριθμό υποψήφιων γονέων.
Η διαδικασία για την ολοκλήρωσή της απαιτεί τρεις δικλείδες ασφαλείας, δύο κοινωνικούς ελέγχους και την επιτυχή παρακολούθηση ενός επιμορφωτικού προγράμματος.
Συστήνεται, επίσης, κεντρικό όργανο για την παιδική προστασία: Το Εθνικό Συμβούλιο Αναδοχής και Υιοθεσίας (ΕΣΑΝΥ), το οποίο θα παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη στους φορείς παιδικής προστασίας, θα επιλύσει τα όποια προβλήματα ερμηνείας του νόμου και θα επιβλέπει πανελλαδικά την εφαρμογή των θεσμών της αναδοχής και υιοθεσίας.
