του Θεόδωρου Παπαδόπουλου
Σε φιάσκο αναδείχτηκε τελικά η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής στο ελληνοαμερικανικό επενδυτικό σχήμα Exin/Calamos, όπως το χαρακτήρισαν σε ανακοίνωσή τους οι εργαζόμενοι της ασφαλιστικής εταιρείας, καθώς μόλις πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε και επίσημα το «ναυάγιο» στη διαδικασία πώλησης. Το politik.gr ανοίγει σήμερα το «φάκελο» της διαδικασίας πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής, στην οποία η κυβέρνηση είχε επενδύσει αρκετά, σε μια προσπάθεια να συνθέσει το δικό της επενδυτικό success story. Τελικά οι εξελίξεις την αφήνουν έκθετη, γεννώντας παράλληλα πολλά ερωτηματικά για τις αιτίες που οδήγησαν στη ματαίωση της πώλησης.
Ήταν 29 Ιουνίου 2017 όταν και ανακοινώθηκε επίσημα η συμφωνία για την αγορά και πώληση μετοχών της Εθνικής Ασφαλιστικής από την ελληνοαμερικανικών συμφερόντων, με έδρα την Ολλανδία, EXIN Financial Services Holding B.V., έπειτα από διεθνή διαγωνισμό. Στην κυβέρνηση άνοιξαν «σαμπάνιες». Δεν ήταν μόνο τα 718 εκατ. ευρώ της συμφωνίας και το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία ελάμβανε «ψήφο εμπιστοσύνης», όπως πανηγύριζαν κυβερνητικά στελέχη, αλλά και το γεγονός ότι ικανοποιούνταν οι επιθυμίες της αμερικανικής πλευράς. Τα όσα είχαν προηγηθεί, άλλωστε, δεν άφηναν κανένα περιθώριο. Οι ΗΠΑ επιθυμούσαν η Εθνική Ασφαλιστική να περάσει στα χέρια των Τζον Κάλαμος, Τζον Κουδούνη και Μάθιου Φέρφιλντ, παρά στην κινεζική Fosun. Μόλις μία εβδομάδα πριν, και ενώ ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Δημήτρης Παπαδημητρίου βρισκόταν στις ΗΠΑ, εξεδόθη ανακοίνωση στην οποία γινόταν λόγος για «συμφωνία με το Calamos Group για την Εθνική Ασφαλιστική». Μερικές εβδομάδες πριν, και ενώ ο διαγωνισμός βρισκόταν σε εξέλιξη, ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Γουίλμπορ Ρος απέστειλε επιστολή στην Εθνική Τράπεζα, στην Τράπεζα της Ελλάδος και στην Ελληνική Ένωση Τραπεζών. Στην επιστολή ο Αμερικανός υπουργός υπογράμμιζε την «αναπτυξιακή προοπτική» σε περίπτωση που η Εθνική Ασφαλιστική κατέληγε στην Exin. Στην κυβέρνηση βέβαια πανηγύριζαν και για έναν ακόμη λόγο. Τόσο ο Τζον Κουδούνης όσο και ο ιδρυτής και CEO της Exin Μάθιου Φέρφιλντ δήλωναν σε συνέντευξή τους στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters ότι ενδιαφέρονται και για άλλους τομείς της ελληνικής οικονομίας, όπως «το real estate, οι τράπεζες και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια». Η ολοκλήρωση της συμφωνίας έδινε πόντους στο «φιλοεπενδυτικό» προφίλ που επιχειρούσαν να καλλιεργήσουν στο Μέγαρο Μαξίμου. Ότι δηλαδή μπορούσαν να προσελκύσουν διεθνείς επενδυτές, που με τις επενδύσεις θα έδιναν ώθηση στην ελληνική οικονομία.
Το γεύμα προς τιμήν Τσίπρα
Στο πλαίσιο αυτό, λίγους μήνες μετά και συγκεκριμένα στα μέσα Οκτωβρίου, και ενώ ο Αλέξης Τσίπρας βρισκόταν στις ΗΠΑ προκειμένου να συναντήσει τον Αμερικάνο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο Τζον Κάλαμος παρείχε γεύμα προς τιμήν του Έλληνα πρωθυπουργού. Στόχος του γεύματος ήταν μεταξύ άλλων η προσέλκυση επενδυτών στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια του δείπνου το κλίμα ήταν κάτι παραπάνω από ευχάριστο. Αρκετοί από όσους παρευρέθηκαν χρησιμοποίησαν τη φράση «Greek comeback», θέλοντας να δείξουν ότι οι κακές μέρες για την Ελλάδα αποτελούν παρελθόν και ότι η χώρα μας μπαίνει και πάλι σε αναπτυξιακή τροχιά. Την ίδια περίοδο ξεκίνησαν και τα πρώτα «μαύρα» δημοσιεύματα για την περιβόητη πώληση. Τα δημοσιεύματα έκαναν λόγο για «προβλήματα ρευστότητας» που φαίνεται να αντιμετώπιζε το επενδυτικό σχήμα, γρήγορα όμως διαψεύστηκαν.
Η διαδικασία της πώλησης ωστόσο δεν κύλησε ρόδινα. Όπως τουλάχιστον ευελπιστούσε η ελληνική πλευρά. Οι μήνες περνούσαν και η διαδικασία δεν ολοκληρωνόταν. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Exin δεν είχε υποβάλει στην Τράπεζα της Ελλάδος τη μετοχική σύνθεση του σχήματος που θα χρηματοδοτούσε την εξαγορά της Εθνικής ασφαλιστικής. Στα δημοσιογραφικά αλλά και πολιτικά γραφεία, όπως επίσης και στην ασφαλιστική αγορά, άρχισαν να κυκλοφορούν διάφορες φήμες και υποψίες ότι «κάτι δεν πάει καλά με την πώληση». Στις αρχές Φλεβάρη, μία κίνηση σε νομικό επίπεδο από την πλευρά της οικογένειας Κάλαμος ήρθε να επιβεβαιώσει τις υποψίες. 
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ανέφερε ότι κατέθεσε αγωγή εναντίον της Exin Financial Services Holdings BV. Με αυτήν η Calamos Family Partners μαζί με τον Τζον Κουδούνη ζητούσαν από τον ολλανδικό όμιλο να τους καταβάλει πάνω από 41 εκατ. ευρώ μαζί με τους τόκους. Ένα ποσό που όπως ανέφεραν θα έπρεπε να τους είχε καταβληθεί μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2017. 
Επίσης στην αγωγή αναφερόταν ότι η Exin είχε επανειλημμένα αποτύχει να παρέχει τις απαιτούμενες οικονομικές καταστάσεις και άλλες χρηματοοικονομικές, λογιστικές και κανονιστικές πληροφορίες, όπως απαιτείται από τις δανειακές συμβάσεις. Επιπλέον, μέσω της νομικής ενέργειας θα αναζητούνταν ο τρόπος που η Exin χρησιμοποίησε το δάνειο που παρείχε η Calamos.
Τρεις εβδομάδες μετά, και ενώ τα «μαύρα» σύννεφα πάνω από την πώληση μαζεύονταν όλο και πιο πολύ, οι Τζον Κάλαμος και Τζον Κουδούνης κατέθεσαν και νέα αγωγή σε βάρος του Ματ Φέρφιλντ της Exin Group, αυτήν τη φορά στα ολλανδικά δικαστήρια. Με αυτήν οι δύο υποψήφιοι επενδυτές κατηγορούσαν τον Ματ Φέρφιλντ ότι προσπάθησε να τους απομακρύνει από την Exin Group, ενώ επισήμαιναν ότι τα κεφάλαια για τη χρηματοδότηση της προετοιμασίας για την εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής δόθηκαν 
υπό μορφή δανείου από τον Τζον Κάλαμος έναντι προσωπικών εγγυήσεων που παρείχε για την αποπληρωμή τους ο Ματ Φέρφιλντ. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν και όσα αναφέρονταν στη νέα αγωγή για το πώς «ναυάγησε» το σχέδιο εξαγοράς. Όπως υποστηρίζουν, όλα έγιναν τον Οκτώβρη του 2017 όταν η Τράπεζα της Ελλάδος ζήτησε την αλλαγή δομής της Exin, από private equity fund σε εταιρεία συμμετοχών, με έδρα την Ολλανδία και όχι το Λουξεμβούργο, όπως επιθυμούσαν οι μέτοχοι της Exin. Στη συνέχεια δημιουργήθηκε η Exin Capital, ενώ όπως υποστηρίζουν ο Ματ Φέρφιλντ επεδίωξε να τους απομακρύνει από το επενδυτικό σχήμα και υπέβαλε στην Τράπεζα της Ελλάδος στοιχεία για την εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής, στα οποία οι δύο Ελληνοαμερικάνοι αναφέρονταν ως εταίροι περιορισμένης συμμετοχής.
Αγωγές κατά Exin από Εθνική Τράπεζα;
Τελικά η όλη υπόθεση οδηγήθηκε σε ναυάγιο. Η ΕΤΕ ανακοίνωσε και επίσημα τη λήξη της σύμβασης για την πώληση του 75% της Εθνικής Ασφαλιστικής, με τα ερωτήματα που γεννώνται να είναι πολλά. Σύμφωνα με πληροφορίες του politik.gr, δεν αποκλείεται η διοίκηση της ΕΤΕ να καταθέσει αγωγή, καθώς η διαδικασία πώλησης δεν προέβλεπε την κατάθεση εγγυητικής επιστολής από όσους συμμετείχαν στο διαγωνισμό, με αποτέλεσμα η όλη διαδικασία να καθυστερήσει, με αρνητικές συνέπειες όχι μόνο στη διαδικασία αλλά και στη γενικότερη φήμη της Εθνικής Τράπεζας και της Εθνικής Ασφαλιστικής. Το ερώτημα βέβαια που τίθεται είναι τελικά τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και πέρα. Εάν δηλαδή η Εθνική Ασφαλιστική θα περάσει στα χέρια της κινεζικής Fosun ή τελικά θα καταθέσει την προσφορά όπως δήλωσε πρόσφατα ο Ματ Φέρφιλντ στη βρετανική επιθεώρηση Insurance Insider.
Σε κάθε περίπτωση πάντως και ανεξάρτητα για το ποιος ευθύνεται για τη μέχρι στιγμής ματαίωση της διαδικασίας, η εικόνα που εκπέμπεται στο εξωτερικό δεν είναι και η πλέον καλύτερη σε ό,τι αφορά την προσέλκυση επενδυτών, ενώ δημιουργούνται ρωγμές και στην εικόνα της κυβέρνησης.
