Με την ομιλία του στο κοινό Συνέδριο της ΕΝΠΕ και της ΚΕΔΕ, ο Κ. Μητσοτάκης εξήρε το ρόλο της αυτοδιοίκησης και έκανε εκτενή αναφορά στις σκέψεις και τους στόχους της Νέας Δημοκρατίας για την ενίσχυση των Δήμων και των Περιφερειών της χώρας, προς όφελος των πολιτών.
Αφού εξέφρασε την απορία του για την απουσία του πρωθυπουργού από το Συνέδριο, ο πρόεδρος της ΝΔ τόνισε ότι για τον ίδιο και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «δεν υπάρχουν μπλε, ροζ, πράσινοι ή κόκκινοι αυτοδιοικητικοί», σημειώνοντας ότι «διαχωριστική γραμμή υπάρχει μόνο με το παρελθόν, στο οποίο δεν θα γυρίσουμε ποτέ πίσω. Γιατί θα πάμε μπροστά και γιατί θα δώσουμε πραγματικές λύσεις στα πραγματικά προβλήματα».
«Η απλή αναλογική θα οδηγήσει σε ακυβερνησία Δήμους και Περιφέρειες»
Κατόπιν, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι θέλει να χρησιμοποιήσει την αυτοδιοίκηση «για τα σχέδιά της» και να την «εκμεταλλευτεί για τους στόχους της» και τόνισε ότι «οι αυτοδιοικητικές εκλογές δεν θα γίνουν με απλή αναλογική ώστε να διαλυθεί το βασικό δημοκρατικό κύτταρο της κοινωνίας. Θα γίνουν με το σημερινό εκλογικό νόμο και με Κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας».
Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι η ΝΔ δε θα επιτρέψει «άλλα παιχνίδια με τους θεσμούς». Όπως εξήγησε, εξάλλου, «η απλή αναλογική είναι περίπου βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε ακυβερνησία τους Δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας, και θα πλήξει και την αξιοπιστία της Αυτοδιοίκησης» και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι στοχεύει στο «να πληγεί το ίδιο το συνταγματικά κατοχυρωμένο αυτοδιοίκητο».
«Όχι ταυτόχρονα εθνικές και αυτοδιοικητικές εκλογές»
Όσον αφορά τη γραμμή της ΝΔ στο θέμα της αυτοδιοίκησης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι πιστεύει «στην αποκέντρωση και όχι στο δυσλειτουργικό Κράτος» και ξεκαθάρισε ότι, μετά την εκλογή του, θα επαναφέρει άμεσα τον ισχύοντα σήμερα εκλογικό νόμο.
«Στη συνέχεια, μέσα από ειλικρινή και εκτεταμένο διάλογο θα συναποφασίσουμε τις όποιες βελτιώσεις κριθούν αναγκαίες τις μεθεπόμενες εκλογές. Καθαρά και δημοκρατικά. Σε ό,τι αφορά το χρόνο που θα γίνουν οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, θέλω και εδώ να είμαι σαφής: Οι αυτοδιοικητικές εκλογές δεν μπορεί να γίνουν ταυτόχρονα με τις εθνικές», δήλωσε σχετικά και πρόσθεσε:
«Η ίδια η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές δεν πρέπει να γίνουν μαζί με τις ευρωεκλογές. Αυτό ήταν το επιχείρημα που άκουσα από τον κ. Σκουρλέτη διότι με αυτό τον τρόπο θα αλλοιωθεί ο αυτοδιοικητικός χαρακτήρας των εκλογών. Αυτό προφανώς ισχύει σε υπερθετικό βαθμό για τις εθνικές εκλογές. Επομένως, η αποδοχή από την πλευρά μας ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές θα γίνουν τον Οκτώβριο του 2019, έχει ως προϋπόθεση από την πλευρά της κυβέρνησης ότι οι εθνικές εκλογές θα έχουν διεξαχθεί πολύ νωρίτερα. Σε κάθε περίπτωση, με τις κάλπες και τα εκλογικά συστήματα παίζει μόνο όποιος φοβάται την ετυμηγορία του λαού. Ούτε εγώ, αλλά ούτε και οι πολύ καλοί αυτοδιοικητικοί που είναι σήμερα ανάμεσά μας και τιμούν τις θέσεις τους, έχουν τέτοιες ανησυχίες. Μόνο ο κ. Τσίπρας…».
Οι παρεμβάσεις που προτείνει ο Κ. Μητσοτάκης
Στη συνέχεια, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε, ενδεικτικά, κάποιες από τις παρεμβάσεις που σχεδιάζει το κόμμα του, πέραν της κατάργησης του εκλογικού νόμου «με τον οποίο η κυβέρνηση θέλει να καπελώσει την αυτοδιοίκηση, αφού τη βάλει σε παραλυσία».
«Να σταθώ λίγο περισσότερο στις βραχυπρόθεσμες ενέργειες, οι οποίες μπορούν να υλοποιηθούν εύκολα εντός τριών έως έξι μηνών. Επισημαίνω δύο βασικά βήματα», είπε ο πρόεδρος της ΝΔ, πριν αναλύσει τις παρεμβάσεις.
Το πρώτο βήμα:
«Είναι, νομίζω, περιττό να περιγράψω σε σας τον ανορθολογισμό του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου με τον κατακερματισμό, τις αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων, τη νοσηρή γραφειοκρατία, την πολυνομία. Είστε και εσείς θύματα αυτού του τερατουργήματος.
Ξεκαθαρίζουμε, λοιπόν, την κατάσταση αρχίζοντας από τον αποτελεσματικό αναπροσδιορισμό των αρμοδιοτήτων. Τι κάνει το κεντρικό Κράτος, τι κάνουν οι αποκεντρωμένες, τι κάνουν οι Περιφέρειες, τι κάνουν οι Δήμοι. Επανεξετάζουμε συνολικά τη λειτουργία των αποκεντρωμένων διοικήσεων, αλλά και τη μεταφορά από το κεντρικό Κράτος ζωτικών αρμοδιοτήτων του πολεοδομικού σχεδιασμού. Στερείται τελικά κάθε λογικής να λαμβάνει την τελική απόφαση για ένα σχέδιο πόλης ένα υπηρεσιακό στέλεχος ενός Υπουργείου και όχι το οικείο Δημοτικό Συμβούλιο.
Παράλληλα, ήδη επεξεργαζόμαστε σημαντικές τροποποιήσεις που πρέπει να γίνουν σε κρίσιμες επιμέρους νομοθεσίες οι οποίες επηρεάζουν το έργο σας, όπως ο νόμος Σπίρτζη για τα δημόσια έργα. Δεν νοείται ένα έργο που θέλει δύο μήνες για να υλοποιηθεί, να χρειάζεται οκτώ μήνες για να φτάσει μέχρι τη συμβασιοποίηση».
Το δεύτερο βήμα:
«Βοηθάμε την αυτοδιοίκηση για να βοηθήσει τον εαυτό της. Θα προχωρήσουμε στη σύσταση του Ταμείου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με θεσμοθετημένους πόρους από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και από τον Τακτικό Προϋπολογισμό.
Σε μια κίνηση εμπιστοσύνης προς την αυτοδιοίκηση, αναθεωρούμε το μηχανισμό χορήγησης των ΚΑΠ. Όπου -γνωρίζετε πολύ καλά- υπάρχουν στρεβλώσεις και αδικίες. Θα διευκολύνουμε τους Δήμους να αυξήσουν τους πόρους τους και να δημιουργήσουν προϋποθέσεις για την ανάπτυξη, αξιοποιώντας κατ’ αρχάς την ίδια την ακίνητη περιουσία τους.
Ταυτόχρονα, αξιοποιούμε, με μια νέα λογική, όλα τα σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία, στηρίζοντας ενεργά και αποφασιστικά τις συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και αξιοποιώντας διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων και διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών, που αντιμετωπίζουν την Αυτοδιοίκηση παντού στον κόσμο, τις Περιφέρειες, τους μεγάλους Δήμους, με αυξημένο ενδιαφέρον.
Θέλουμε επίσης, να ενισχύουμε το ρόλο της αυτοδιοίκησης και στην κοινωνική πολιτική. Και θα είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε πιλοτική μεταφορά των Κέντρων Υγείας στην τοπική αυτοδιοίκηση με ενίσχυση του ρόλου της στην κοινωνική πρόνοια.
Το θέμα του ελέγχου των ΟΤΑ
Όσον αφορά την άσκηση εποπτείας και ελέγχου των ΟΤΑ από το κεντρικό Κράτος, ο κ. Μητσοτάκης υποστήριξε πως «θα πρέπει να αφορά αποκλειστικά τη νομιμότητα των πράξεων, όπως το Σύνταγμα ορίζει» και πρόσθεσε:
«Ασφαλώς θα εποπτεύεται η κατάρτιση και εκτέλεση αξιόπιστων προϋπολογισμών και θα διεξάγεται απολογιστικός έλεγχος. Ο έλεγχος, όμως, θα πρέπει να γίνεται δίχως να παρακωλύεται η λειτουργία των ΟΤΑ και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να επεκτείνεται στη σκοπιμότητα των πράξεων. Η σκοπιμότητα είναι δική σας υπόθεση. Γι’ αυτό εκλέγεσθε, για να παίρνετε ακριβώς αυτές τις αποφάσεις».
Παράλληλα, αποκάλυψε πως η ΝΔ σχεδιάζει «διαδικασίες αξιολόγησης του προσωπικού των ΟΤΑ, αλλά και των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους πολίτες τους ίδιους», καθώς «η τεχνολογία μπορεί να μας βοηθήσει πολύ σε αυτή την κατεύθυνση».
Όσον αφορά την εσωτερική αναδιοργάνωση των Δήμων, ο πρόεδρος της ΝΔ έθεσε ως στόχο «να τυποποιήσουμε και να διευκολύνουμε την εκπόνηση νέων οργανογραμμάτων ανάλογα με το είδος του Δήμου» και εξήγησε:
«Άλλες οι ανάγκες ενός μεγάλου αστικού Δήμου, άλλες οι ανάγκες ενός νησιωτικού Δήμου. Με ξεκάθαρη περιγραφή διαδικασιών, αλλά και θέσεων εργασίας. Αλλά θέλουμε να εφαρμόσουμε στους ΟΤΑ ένα σύστημα κινητικότητας με αντικειμενικά κριτήρια, με στόχο τη βέλτιστη κατανομή των εργαζομένων προς όφελος των πολιτών. Δεν γίνεται να αποψιλώνουμε ειδικά τους μικρότερους Δήμους -τους νησιωτικούς, τους ορεινούς, τους ακριτικούς Δήμους- από προσωπικό που τους είναι απολύτως απαραίτητο. Και δεν μπορεί να γίνει καμία κινητικότητα εάν δεν συμφωνήσει ο φορέας προέλευσης».
«Τολμηρή μεταρρύθμιση για την οργάνωση του Κράτους»
Μάλιστα, οριοθέτησε τις παραπάνω παρεμβάσεις «μέσα στους πρώτους έξι μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων» της κυβέρνησης από τη ΝΔ.
«Ταυτόχρονα, θα θέσουν τις βάσεις για να ξεκινήσει μια ουσιαστική και σε βάθος συζήτηση, για την πιο τολμηρή μεταρρύθμιση που αφορά την οργάνωση του Κράτους. Και δεν είναι άλλη από την πλήρη απελευθέρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης μέσα από τη θεσμοθέτηση της οικονομικής της ανεξαρτησίας. Δηλαδή, την πραγματική δημοσιονομική αποκέντρωση, με δυνατότητα καθορισμού και είσπραξης συγκεκριμένων φόρων από την τοπική αυτοδιοίκηση», συμπλήρωσε.
Ο πρόεδρος της ΝΔ έκλεισε την ομιλία του με ένα αισιόδοξο μήνυμα, λέγοντας: «Είμαστε έτοιμοι να οδηγήσουμε την Ελλάδα στην οριστική έξοδο από την κρίση. Είμαστε έτοιμοι να βάλουμε τέλος στη μιζέρια και στο τέλμα που κυριαρχούν στη χώρα μας. Είμαστε έτοιμοι να ενώσουμε τους Έλληνες και να βάλουμε τέλος σε άγονους διχασμούς. Όσο κι αν η Κυβέρνηση δεν το αντέχει ψυχολογικά, η ώρα της πολιτικής αλλαγής πλησιάζει. Η ώρα για την αναγέννηση και για μια νέα Ελλάδα πλησιάζει. Και είμαι σίγουρος, σε αυτό τον ωραίο αγώνα θα είμαστε τελικά σύμμαχοι».
Παράλληλα, αφιέρωσε την επιτυχία του συνεδρίου στον Αντώνη Τρίτη, έναν «πρωτοπόρο αγωνιστή της αυτοδιοίκησης που χάσαμε έναν τέτοιον Απρίλη, πριν από 26 χρόνια».
